ભારત દુનિયાનું સૌથી ઝડપથી વિકસતું અર્થતંત્ર, પ્રથમ ક્વાર્ટરમાં વૃદ્ધિ દર 13.5 ટકા

ભારત દુનિયામાં સૌથી ઝડપી આર્થિક વૃદ્ધિ હાંસલ કરનારી સૌથી મોટી અર્થવ્યવસ્થા છે. ચાલુ નાણાકીય વર્ષના પ્રથમ ત્રિમાસિક ગાળામાં જીડીપી વૃદ્ધિ દર 13.5 ટકા હતો, જે છેલ્લા એક વર્ષમાં સૌથી વધુ છે. જો કે, નિષ્ણાતોના મતે, વ્યાજ ખર્ચમાં વધારો અને વિકસિત દેશોમાં મંદીની આશંકાથી આગામી ક્વાર્ટરમાં વિકાસ દર ધીમો પડી શકે છે.
ગઈકાલે નેશનલ સ્ટેટિસ્ટિકલ ઑફિસ (NSO) દ્વારા જારી કરવામાં આવેલા આંકડા અનુસાર, ચાલુ નાણાકીય વર્ષ 2022-23ના પ્રથમ ત્રિમાસિક ગાળામાં GDP વૃદ્ધિ દર 13.5 ટકા રહ્યો હતો. અગાઉના નાણાકીય વર્ષ (2021-22) ના એપ્રિલ-જૂન ક્વાર્ટરમાં, જીડીપી વૃદ્ધિ દર 20.1 ટકા હતો. જાન્યુઆરી-માર્ચ 2022માં તે 4.09 ટકા હતો.
GDP એ આપેલ સમયગાળા (ક્વાર્ટર અથવા નાણાકીય વર્ષ) માં દેશની સરહદોની અંદર ઉત્પાદિત તમામ માલસામાન અને સેવાઓના કુલ મૂલ્યનો ઉલ્લેખ કરે છે. એટલે કે, તે જણાવે છે કે આપેલ સમયગાળામાં દેશમાં આર્થિક ઉત્પાદનનું કેટલું મૂલ્ય ઉત્પન્ન થયું છે. જોકે, પ્રથમ ત્રિમાસિક ગાળામાં આર્થિક વૃદ્ધિ દર આ મહિનાની શરૂઆતમાં રિઝર્વ બેન્ક ઓફ ઈન્ડિયાના 16.2 ટકાના અંદાજ કરતાં ઓછો છે.
પ્રથમ ક્વાર્ટરમાં વૃદ્ધિ વપરાશ દ્વારા સંચાલિત હતી. આ સૂચવે છે કે સ્થાનિક માંગ, ખાસ કરીને સેવા ક્ષેત્રમાં, પુનઃપ્રાપ્ત થઈ રહી છે. મહામારીની અસરને કારણે બે વર્ષના વિવિધ નિયંત્રણો બાદ હવે વપરાશમાં વધારો થતો જોવા મળી રહ્યો છે. લોકો ખર્ચ કરવા બહાર આવી રહ્યા છે. સર્વિસ સેક્ટરમાં તેજી જોવા મળી રહી છે અને આગામી મહિનાઓમાં તહેવારો દરમિયાન તેને વધુ વેગ મળવાની ધારણા છે.
જોકે, મેન્યુફેક્ચરિંગ સેક્ટરમાં વૃદ્ધિ ધીમી પડીને 4.8 ટકા થઈ છે, જે ચિંતાનું કારણ છે. આ ઉપરાંત નિકાસ કરતાં આયાત પણ વધુ ચિંતાજનક છે. GDP ના આંકડા સુધરવાની સાથે રિઝર્વ બેંક ફુગાવાને નિયંત્રિત કરવા પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરી શકશે. રિટેલ ફુગાવો આરબીઆઈના 6 ટકાના સંતોષકારક સ્તરની ઉપર યથાવત છે.